16-07-2025 LEMMER – Het is goed mogelijk om vleeskuikens, legkippen, moederdieren en eenden te vangen en te vervoeren naar de slachterij, zonder dat ze daarbij letsel oplopen. Die conclusie trekt de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit NVWA op basis van een naleefmeting. In mei van dit jaar controleerden inspecteurs bij 16 slachterijen hoe vaak letsel voorkwam bij pluimvee. Bij bijna 10% van de steekproeven is geen letsel geconstateerd.
De NVWA controleerde in totaal 91 koppels pluimvee. Bij 77 koppels werd bij minder dan 1% van de gecontroleerde dieren letsel vastgesteld. Bij 8 koppels lag het percentage letsel tussen 1 en 2%. Bij de overige 6 koppels was dat bij meer dan 2% van de dieren. Dat is 6,6% van het totaal. Deze inspectieresultaten zijn gedeeld met vertegenwoordigers van de pluimveesector.
Dierenartsen van de NVWA controleren in slachthuizen aan de hand van de kleur en grootte van bloedingen aan de vleugels, poten en aan het lichaam of dieren gewond zijn geraakt. Door dit specifieke type letsel te tellen weten inspecteurs dat dit in de laatste 12 uur voor de slacht is ontstaan. Sinds 2024 legde de NVWA pluimveehouders en vangploegen een boete op als bij meer dan 1% van de dieren in een koppel letsel werd geconstateerd. Tot 2024 lag de handhavingsgrens op 2% letsel.
Bij een naleefmeting in 2017 constateerde de NVWA nog bij 27% van de Nederlandse koppels pluimvee dat meer dan 2% van de dieren gewond was geraakt. Door handhaving en door inspanning van een aantal ketenpartners is het letsel in de afgelopen jaren fors afgenomen. De koplopers in de sector laten zien dat het ook mogelijk is om het letsel tot 0 te reduceren. Dat kan door voldoende zorg en aandacht voor de dieren te hebben tijdens het vangen en het vervoer.
De rechter heeft onlangs geoordeeld dat de manier van beoordelen door de NVWA onvoldoende bewijst dat het letsel alléén is ontstaan bij het vangen. Dat zou ook tijdens transport of in het slachthuis kunnen zijn gebeurd. Omdat volgens de rechter niet duidelijk is wanneer het dier gewond is geraakt, kan de NVWA niet vaststellen wie voor de overtreding moet worden beboet.
De NVWA onderzoekt daarom hoe er in de toekomst effectiever toezicht kan worden gehouden op welzijnsproblemen bij pluimvee, die in de keten ontstaan. Ook blijft de NVWA letsel monitoren en bespreken met sectorvertegenwoordigers. Alle inspectieresultaten uit de naleefmeting zijn te lezen op de website van de NVWA.