20-09-2025 LEMMER – De herfst is een seizoen van verandering. De wintertijd gaat in en je merkt aan alles dat we koude, donkere maanden tegemoet gaan. Paddenstoelen schieten uit de grond, bomen zijn versierd met prachtige herfstkleuren en vogels trekken weer over ons land.
Wanneer is het herfst?
Om de start van de herfst te bepalen worden er vaak twee methoden gebruikt: meteorologisch en atronomisch. De meteorologische herfst gaat uit van de seizoenen en begint al op 1 september. De hele maanden september, oktober en november vormen de herfst. Vervolgens begint in december de winter.
De astronomische herfst op het noordelijk halfrond begint in 2025 op maandag 22 september om 20:19 uur. Dit moment wordt de herfstequinox genoemd, waarbij de dag en nacht ongeveer even lang duren.
Nazomer
Het weer stoort zich niet aan deze data en tot laat in de herfst kan het nog zomers zijn. Zelfs in oktober zijn de laatste jaren in ons land nog regelmatig temperaturen tussen 20 en 25 graden gemeten.
Depressies
Wel worden de verschillen in temperatuur tussen het noordelijk halfrond en de tropen steeds groter. Hierdoor kunnen zich diepere depressies vormen die veel wind veroorzaken. Een heel rustig en nevelig weertype is echter ook karakteristiek voor het najaar.
Kortere dagen
De dagen worden snel korter in de herfst en het wordt ook somberder. In september schijnt de zon nog 40% van de daglichtperiode, in oktober zakt dit naar 36% en in november zien we de zon slechts 25% van de tijd. Naarmate de zon kracht verliest krijgen we vaker te maken met hardnekkige bewolking of mist.
In alle drie de herfstmaanden valt behoorlijk wat regen (78 mm in september, 86 in oktober en 84 in november), maar toch is er een verschil. In september zijn dit vaak nog kortdurende stevige buien, terwijl het later in de herfst vaker langdurig (mot)regent. Het regent in september 7% van de tijd, in oktober 8% en in november 10% van de tijd.
Warme herfst
Op een warme zomer volgde in het verleden vaak ook een warme herfst. Van de tien warmste zomers sinds 1901 in De Bilt werden er zes opgevolgd door een warme herfst, twee door een normale herfst en slechts twee door een koude herfst. Juli en augustus van dit jaar verliepen aan de warme kant en juni was zelfs de op één na warmste junimaand ooit gemeten. Daarmee is de zomer van 2025 de boeken ingegaan als de op drie na warmste zomer sinds het begin van de metingen. Als we de statistieken mogen geloven, is de kans iets groter dat ook de herfst warm zal verlopen, maar een zekerheid is dat natuurlijk niet.