Jaarlijks tenminste 46 miljard euro schade door milieuverontreiniging

22-06-2025 LEMMER – De uitstoot van milieuverontreinigende stoffen veroorzaakt schade aan de gezondheid van mens en natuur. Die schade bedraagt in Nederland 46 miljard euro per jaar, heeft het Planbureau voor de Leefomgeving berekend. Dat is anderhalf keer zoveel als in 2018. Toen werd deze monetaire milieuschade op 31 miljard euro geraamd. Als deel van het bruto nationaal product  is de milieuschade licht gestegen van 4,5% naar 4,6 %.

Dat milieuschade hoger uitvalt is opvallend aangezien de emissie van veel milieuverontreinigende stoffen is gedaald. De hogere schade is voor een groot deel te wijten aan nieuwe inzichten over de schadelijkheid van vervuilende stoffen, zoals fijnstof. Zo heeft de Wereldgezondheidsorganisatie WHO in 2021 luchtkwaliteitsrichtlijnen aanzienlijk aangescherpt. Ook is door vergrijzing de kwetsbaarheid van de Nederlandse bevolking voor schadelijke stoffen groter geworden en is de waardering voor een schoon milieu iets toegenomen.

Mobiliteit is met een aandeel van 30% de sector die meeste milieuschade veroorzaakt, gevolgd door landbouw met 27% en de industrie met 21%. In de mobiliteit kan elektrificatie tweevoudig effect hebben om de veroorzaakte milieuschade te verminderen, doordat dit zowel de uitstoot van het broeikasgas CO2 vermindert als de uitstoot van stikstofoxiden, dat schadelijk is voor de gezondheid van mens en natuur. In de landbouw zorgen vooral het broeikasgas methaan en de luchtverontreiniging door ammoniak voor milieuschade. Die zijn vooral afkomstig van de veeteeltsector in Nederland.

De broeikasgassen CO2, methaan en lachgas zorgen voor iets meer dan de helft van de berekende schade. Luchtverontreinigende stoffen die onder de Europese NEC-richtlijn vallen veroorzaken bijna alle andere schade. Andere schadelijke stoffen, waarvan de emissies meestal veel lager liggen, zorgen voor de resterende 2% van de schade.

Meer details zijn te vinden in de publicatie ‘Actualisering monetaire milieuschade – Een verkenning naar de welvaartsverliezen door milieuvervuiling in Nederland in 2022‘.