25-09-2025 LEMMER – De Raad van State heeft in een uitspraak van woensdag 24 september bepaald dat minister Wiersma van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur binnen twee weken informatie openbaar moet maken over boerenbedrijven. Het gaat concreet om adressen van de bedrijfslocaties van alle veehouders in Nederland, het aantal geregistreerde landbouwhuisdieren en het staltype waarin de dieren gehouden worden. Journalisten van NRC, Follow the Money en Omroep Gelderland hadden de minister hierom gevraagd, omdat ze met deze informatie willen berekenen hoe effectief het stikstofbeleid van het kabinet is.
De Raad van State bevestigt de uitspraak van de rechtbank Overijssel van juli van dit jaar dat de minister de informatie openbaar moet maken. Minister Wiersma ging tegen deze uitspraak in beroep. Ze wil de tegemoet komen aan de zorgen die veehouders hebben over hun veiligheid en bedrijfsvoering als hun adressen en andere bedrijfsgegevens openbaar worden. Zij vrezen acties van onder andere dierenrechtenactivisten en voor handhavingsverzoeken.
Bij een verzoek zoals dat door de journalisten is gedaan, staat het uitgangspunt voorop dat iedereen recht heeft op toegang tot publieke informatie, oordeelt de Raad van State. De minister moet de gevraagde documenten openbaar maken, omdat deze emissiegegevens bevatten. Via de Wet open overheid is bepaald dat emissiegegevens openbaar moeten worden gemaakt als daarom wordt verzocht en dat daarop geen uitzonderingen mogelijk zijn.
Het bedrijfsadres van een veehouderij is een emissiegegeven, ook als op datzelfde adres de veehouder en zijn gezinsleden wonen, stelt de Raad van State. Ook het aantal gehouden dieren en het staltype zijn emissiegegevens. De wet biedt geen ruimte om persoonlijke belangen van de veehouders mee te wegen bij een verzoek om emissiegegevens openbaar te maken.
In 2023 had de toenmalige verantwoordelijke minister Adema besloten om de gevraagde informatie openbaar te maken, maar daar kwam Wiersma op terug tijdens de zitting bij de rechtbank Overijssel in januari 2025. Volgens haar was de zienswijzeprocedure destijds niet op de juiste manier vormgegeven. Net als de rechtbank Overijssel is de Raad van State van oordeel dat de minister het eerder genomen besluit om informatie openbaar te maken, niet mocht intrekken.
De zienswijzeprocedure die haar voorganger destijds heeft gevolgd is niet onzorgvuldig of onvolledig geweest. Er is daarom geen grondslag om die opnieuw te doen. Dat Wiersma het besluit onterecht heeft ingetrokken, betekent niet dat daarom vaststaat dat zij misbruik heeft gemaakt van de bevoegdheid tot het intrekken van een besluit om de openbaarmaking te vertragen. Daarvoor moeten objectieve aanknopingspunten bestaan. Op dit punt komt de Raad van State tot een ander oordeel dan de rechtbank.
Meer informatie is te vinden in de uitspraak van de Raad van State.