Wetterskip update droogte 18 augustus

19-08-2022 LEMMER – Het neerslagtekort in Fryslân is in de afgelopen week opgelopen naar 195 millimeter. De regen die sinds gisteren valt, zorgt er wel voor dat het neerslagtekort stabiliseert of licht afneemt. Volgens de laatste berichten zet de droogte na deze regenperiode door. Het Wetterskip kan nog steeds niet overal, met name in de hoger gelegen zandgronden en de hoogwatercircuits in de veenpolders, voldoende water aanvoeren. Maar extra maatregelen zijn op dit moment niet nodig. Ze ronden morgen, vrijdag 19 augustus, onze dijkinspecties in het veenweidegebied af. Tot dusver hebben ze bij de controles geen risicovolle schades aan de dijken ontdekt.

Dat er geen extra maatregelen hoeven te worden genomen, komt omdat het Wetterskip nog steeds voldoende water kunnen inlaten vanuit het IJsselmeer. De waterstand op de Friese boezem (stelsel van meren en kanalen) is sinds gisteren met ongeveer 1,5 centimeter gestegen.

Water vasthouden
Dagelijks voert het Wetterskip via de inlaten in Stavoren en Lemmer water vanuit het IJsselmeer naar de Friese boezem. De regen zorgt ervoor dat er tijdelijk even wat minder water uit het IJsselmeer hoeft worden gehaald. De gevallen neerslag houden ze zo lang mogelijk vast en voeren we niet af naar het Lauwersmeer. Als het droger wordt, laten ze weer meer IJsselmeerwater Fryslân in.

Neerslagtekort
Het neerslagtekort van 195 millimeter in Fryslân is nog steeds 100 millimeter hoger dan normaal in deze tijd van het jaar. Het tekort is lager dan het landelijke gemiddelde van 280 millimeter. Na de huidige regenperiode lijkt het weer droger te worden. Het Wetterskip verwacht dat het neerslagtekort nog wel een aantal weken zal aanblijven, maar onder de 200 millimeter blijft. Het voordeel is dat ze al vrij ver in het zomerseizoen zitten en de dagen korter worden. Hierdoor verdampt er overdag minder water.

grafiek neerslagtekort 20220817

Dijkinspectie
Afgelopen dinsdag 16 augustus startten de medewerkers met het controleren van de risicovolle veendijken in het veenweidegebied. Zij inspecteren tot en met morgen steekproefsgewijs enkele van de zeshonderd kilometer aan dijken die in dit gebied liggen. Ze controleren of er door de droogte scheuren in de dijken zitten. Scheuren kunnen de stabiliteit van de dijk in gevaar kunnen brengen. Tot op heden hebben we bij de controles geen risicovolle schades aan de dijken ontdekt. Wel zijn er enkele ondiepe scheuren geconstateerd, maar deze vormen geen risico voor de veiligheid van de dijk.

De medewerkers ween uit ervaring dat de polderdijken zich over het algemeen goed herstellen als er weer neerslag valt. Mochten scheuren dieper worden dan repareren ze deze.

Jan Nutma - droogte controle 1
Jan Nutma – exotenbestrijder – inspecteert de dijk met een prikstok.

Het Wetterskip heeft jouw hulp nodig

  1. Beregen op zonnige dagen niet op het heetste moment van de dag; dus voor 10.00 uur en na 16.00 uur.
  2. Hou je aan de meldings- en vergunningplicht wanneer je water wilt onttrekken voor beregening of bevloeiing.

Meer weten? Lees hier over ons waterbeheer bij droogte.

Welke maatregelen neemt het Wetterskip?
In deze periode van droogte nemen wij verschillende maatregelen waarmee water zo lang mogelijk beschikbaar blijft:

Water aanvoeren
In het beheergebied ka het Wetterskip voorlopig nog steeds voldoende water inlaten vanuit het IJsselmeer. Ook hebben ze een lager neerslagtekort dan in andere delen van Nederland. Hierdoor kunnen ze de Friese boezem (het stelsel van meren en kanalen) en de poldersloten voldoende op peil houden. Het IJsselmeerwater wordt via een netwerk van vaarten, sloten en meren verspreid over ons beheergebied en naar Groningen en Drenthe.

Water door laten stromen
De rayonbeheerders zijn druk aan de slag om voor wateraanvoer en doorstroming te zorgen. Daarom wordt op sommige plekken begroeiing uit de hoofdvaarten gehaald. Het zogenoemde zomerhekkelen. Je kunt zelf meehelpen door in sloten op jouw eigen perceel begroeiing en troep te verwijderen die de doorstroming belemmert. Voor de ecologie is het belangrijk een deel van de begroeiing langs de kanten te laten staan.

Water maximaal benutten
Het Wetterskip wil de neerslag en het aangevoerde water in ons werkgebied maximaal benutten, en we willen droogteschade beperken. Daarom houden ze in de polders het waterpeil uit voorzorg hoger dan het zomerpeil. Waar ze maatregelen nemen om de doorstroming te verbeteren, zien ze dat het water gemakkelijker andere gebieden bereikt. Desondanks lukt het op de hoger gelegen zandgronden en in hoogwatercircuits in de veenpolders deze week niet overal om voldoende water aan te voeren. De medewerkers zijn in het hele beheergebied ook extra alert op het beperken van wateroverlast die, ondanks de droogte, kan ontstaan door korte hevige piekbuien.

Waterbeheer
Naast de reguliere aanvoer van water, en een goede verdeling van water hebben we ook beheermaatregelen genomen. Ons hekkelbeleid is nu vooral gericht op de goede doorstroming van het water. We besparen op de inlaat van IJsselmeerwater doordat de provincie de sluizen bij Harlingen minder vaak opent voor de recreatievaart. Daardoor dringt er minder zout water binnen hebben we minder zoet water nodig om door te spoelen. Daarnaast gebruiken we tijdelijk minder water om de Friese boezem door te spoelen richting het Lauwersmeer. Zuinig zijn met zoet oppervlakte- en grondwater en spaarzaam beregenen van gewassen is in heel Fryslân een aandachtspunt.

Grondwater
Door het neerslagtekort daalt het grondwater. Dat is normaal voor deze periode in het jaar. Mede door de vier droge zomers in de afgelopen vijf jaar zijn de grondwaterstanden sterker gedaald. Regen geeft wel verlichting voor de bovengrond, maar vult het grondwater dieper in de grond niet direct aan. Om de gevolgen van vaker voorkomende langere perioden van droogte te beperken nemen we, net als andere waterschappen, structurele maatregelen voor een duurzamer zoetwaterbeheer.

Het beeld voor de komende week
Volgens de laatste berichten is er komende week kans op meer neerslag, maar er worden geen grote hoeveelheden verwacht. Als de hoeveelheden neerslag in de regio rond het IJsselmeer tegenvallen, dan daalt de beschikbare watervoorraad in het IJsselmeer en kunnen wij mogelijk minder water inlaten.