Kansen voor langjarige contracten in agrarisch natuurbeheer

05-10-2021 JOURE – De Tweede Kamer heeft de regering via een aangenomen motie gevraagd met de provincies en de agrarische sector in overleg te gaan over langjarige contracten in het agrarisch natuurbeheer. Minister Schouten van LNV meldt dat ze deze motie onderschrijft en ze ziet er al mogelijkheden voor. De minister wil die samen met de provincies verder uitwerken.

Schouten interpreteert de motie van de Tweede Kamer zo dat er bij de boerenbedrijfsvoering ten bate van natuur behoefte is aan langjarige zekerheid voor zowel de boer als de natuur, bijvoorbeeld voor een periode van 12 tot 30 jaar.

De minister wijst op de mogelijkheid om langjarige afspraken te maken op gebiedsniveau, waarbij de overheid zich verplicht om de verantwoordelijkheid op zich te nemen om bepaalde doelen langjarig met subsidie te financieren. Dit wordt bijvoorbeeld toegepast in Zuid-Holland en Overijssel.

Een tweede mogelijkheid is het invoeren van een nieuwe vorm van functieverandering: extensief gebruikte landbouwgrond. Dit wordt al toegepast in Noord-Brabant en uitgewerkt in Friesland en Gelderland. In dit geval wordt, onder bepaalde voorwaarden, de boer gecompenseerd voor afwaardering van zijn landbouwgrond. De boer komt dan nog wel in aanmerking voor een belangrijk deel van de subsidies in het kader van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid, afhankelijk van de voorwaarden.

De derde mogelijkheid is langjarige contracten voor agrarisch natuurbeheer.
De contracten voor agrarisch natuurbeheer die de provincies afsluiten met de agrarische collectieven zijn afgestemd op de looptijd van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. Maar provincies kunnen er ook voor kiezen om in samenspraak met de agrarische collectieven een langere looptijd van een contract overeen te komen. Deze behoren dan wel te voldoen aan de Europese regelgeving.

Schouten heeft gemerkt dat provincies welwillend zijn ten aanzien van het aangaan van langjarige contracten. Voor provincies is het belangrijk dat de langjarige contracten juridisch onderbouwd en financieel gewaarborgd zijn. De huidige regelingen zijn nog onvoldoende gericht zijn op langjarige financiering. Het afsluiten van langjarige contracten is nu voor provincies erg kostbaar, omdat de volledige financiering moet zijn gegarandeerd voor een langere contractperiode. Dit vraagt financiële garantstellingen voor lange periodes die nu niet zijn afgedekt.