26-04-2021 JOURE – Het nestsucces van beschermde nesten van vogels van het open boerenland is tussen 2012 en 2019 afgenomen van 60% tot ongeveer 40%. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe analyses, in samenwerking met Sovon Vogelonderzoek Nederland.
Ruim 25% van de nesten van deze grondbroeders, waaronder grutto en kievit, wordt door middel van agrarisch natuurbeheer beschermd tegen maaien, mesten en beweiden. Bij de onbeschermde nesten van boerenlandvogels van erven en struwelen, waaronder boerenzwaluw en ringmus, is het nestsucces met ongeveer 80% stabiel.
Als alle nesten ten minste één jong zouden voortbrengen is het nestsucces 100%. In de natuur gaat echter altijd een deel van de nesten verloren, en ook van de uitgekomen kuikens sterft een aanzienlijk deel nog vóórdat de vogels volwassen worden.
Van 12 soorten boerenlandvogels zijn gegevens over het nestsucces vanaf 2000 geanalyseerd: 6 soorten van het open boerenland (grutto, kievit, scholekster, slobeend, tureluur en wulp), en 6 soorten erf- en struweelvogels (boerenzwaluw, spotvogel, ringmus, spreeuw, steenuil en torenvalk).
Het nestsucces van de open boerenlandvogels is uitsluitend gemeten bij tegen maaien, mesten en beweiden beschermde nesten, omdat over onbeschermde nesten onvoldoende informatie beschikbaar is. Het nestsucces van open boerenlandvogels lag in 2019 net boven de 40%, in 2012 was dit nog ongeveer 60%. Het nestsucces van erf- en struweelvogels bedroeg in 2019 ongeveer 80%, en is sinds 2000 stabiel.
Mogelijke factoren voor het dalende nestsucces onder grondbroeders van het open boerenland zijn onder meer relatief grotere predatieverliezen, verstoring, weersomstandigheden en – ondanks de daarop gerichte nestbescherming – vertrapping door vee en werkzaamheden als mesten en maaien. Bij erf- en struweelvogels spelen werkzaamheden op het land geen of een veel kleinere rol, wat het hogere nestsucces kan verklaren. Ook kunnen grondpredatoren niet of minder makkelijk bij hun nesten komen.
Onderzoek toont aan dat ondanks agrarisch natuurbeheer ook de overlevingskansen van uit het nest gekomen kuikens de afgelopen jaren zijn afgenomen . Mede als gevolg van het dalende nestsucces en de lagere overlevingskansen van de jongen, nemen de populaties van boerenlandvogels al decennia in omvang af.